Diagnoza opóźnionego rozwoju mowy (ORM)
Dzieci zaczynają mówić w różnym wieku, jednak jeśli opóźnienie w stosunku do normy trwa dłużej niż kilka tygodni, może to być niepokojący sygnał, wymagający diagnozy neurologopedycznej. Diagnoza ORM przez neurologopedą, obejmuje kompleksową ocenę umiejętności komunikacyjnych dziecka, rozumienie mowy oraz zdolności do wyrażania się. Na podstawie diagnozy, specjalista opracowuje plan terapeutyczny, który ma na celu stymulowanie rozwoju mowy dziecka.
Wskazania do diagnozy - kiedy ją wykonać?
Pojawienie się mowy wymaga wielu prerekwizytów rozwojowych oraz sprawnego aparatu artykulacyjnego. Wymaga też rozumienia przez dziecko kontekstu komunikacyjnego, sprawnego słuchu i umiejętności wchodzenia w interakcję z otoczeniem.
Na różnych etapach rozwoju mogą pojawić się bardziej lub mniej uciążliwe przejściowe trudności w tym obszarze. W niektórych przypadkach, szczególnie, gdy problemy trwają przez co najmniej kilka tygodni, warto jednak skonsultować się z neurologopedą.
Wskazaniem do przeprowadzenia diagnozy opóźnionego rozwoju mowy (ORM) są w szczególności:
- Opóźnienia w osiąganiu kamieni milowych rozwoju mowy, takie jak brak pierwszych słów do pierwszego roku życia lub brak prostych zdań w wieku dwóch lat
- Trudność w rozumieniu prostych poleceń lub pytań, jak również ograniczony zakres słownictwa w porównaniu do rówieśników.
- Zastępowanie gestami słów lub unikanie interakcji wymagających mówienia.
Diagnoza ORM jest wskazana, gdy dziecko ma prawidłowy słuch fizjologiczny (wynik badania audiometrii tonalnej) a rozwój intelektualny i językowy przebiegają w granicach normy, a mimo to występują powyższe objawy.
Diagnoza opóźnionego rozwoju mowy pozwala na wczesne wykrycie i terapię, co może zapobiec dalszym komplikacjom i ułatwić rozwój mowy dziecka.
Jak przebiega i ile trwa diagnoza opóźnionego rozwoju mowy?
oraz inne informacje praktyczne
Diagnoza składa się z 3 spotkań.
1.
Wywiad z rodzicami / opiekunami
Pierwsze z nich to konsultacja przeprowadzana przez neurologopedę z rodzicami. W trakcie tej rozmowy zbierzemy informacje o mowie dziecka i przebiegu dotychczasowego rozwoju
Uwaga! Jeśli konsultacja z naszym neurologopedą, odbyła się już wcześniej, nie później niż przed trzema miesiącami, spotkanie wstępne i powtórny wywiad nie będą potrzebne, bo mamy już wszystkie kluczowe informacje.
2.
Obserwacja i badanie dziecka
W trakcie tego spotkania będziemy obserwować dziecko podczas naturalnej zabawy lub prostych zadań, by ocenić naturalne zachowania komunikacyjne i społeczne. Może to obejmować zadawanie pytań lub prośby o wykonanie określonych czynności, które pozwalają na ocenę umiejętności mówienia i rozumienia.
W zależności od wieku i możliwości dziecka, logopeda może przeprowadzić testy oceniające zdolności językowe, fonetyczne i fonologiczne. Testy te pomagają zidentyfikować konkretne obszary, które mogą wymagać interwencji.
W szczególności, w trakcie sesji neurologopeda przeprowadza:
Badanie słuchu fizjologicznego – ocena czułości słuchu za pomocą audiometrii tonalnej w celu wykluczenia niedosłuchu.
Ocenę wyższych funkcji słuchowych – za pomocą baterii znormalizowanych testów badających m.in.:
- Rozumienie dłuższych poleceń i wypowiedzi, zwłaszcza w hałasie
- Lokalizację źródła dźwięku
- Różnicowanie podobnie brzmiących wyrazów
- Koncentrację uwagi
Po przeprowadzeniu testów, specjalista analizuje wyniki, aby określić, które aspekty przetwarzania słuchowego są nieprawidłowe. Może to obejmować problemy z integracją dwuuszna, dekodowaniem, tolerancją na hałas, itp.
3.
Przedstawienie i omówienie diagnozy oraz rekomendacji
Po kilku dniach spotkamy się z opiekunami ponownie (już bez dziecka) i przedstawimy wyniki diagnozy i nasze obserwacje dotyczące rozwoju i prawidłowości jego rozwoju w zakresie przetwarzania słuchowego.
Wyjaśnimy dlaczego i co może dziać się w obszarze rozwoju mowy oraz przedstawimy nasze rekomendacje dotyczące kolejnych kroków oraz podjęcia – jeśli to będzie konieczne – terapii mowy.
Jak się przygotować i co zabrać?
Żeby diagnoza przebiegła sprawnie i była jak najbardziej rzetelna, warto się trochę przygotować.
Bardzo pomocne w rozmowie będzie przyniesienie na rozmowę:
- krótkiego filmiku nagranego w trakcie zachowania, które niepokoi,
- nagranych próbek komunikacji dziecka i interakcji z nim,
- książeczki zdrowia i wyników na siatkach centylowych,
- wyników badań i diagnoz, jeśli były realizowane,
- opinii z placówki, do której chodzi dziecko,
- spisanych pytań i wątpliwości.
Jak przygotować dziecko?
W zależności od wieku i komunikacji z dzieckiem, warto przygotować dziecko na to, co może się wydarzyć podczas wizyty. Jeśli dziecko wchodzi w kontakt, pomocne jest wyjaśnienie, że ta rozmowa ma pomóc dziecku lepiej mówić.
Dziecko powinno być wypoczęte i wszystkie jego podstawowe potrzeby powinny być zaspokojone.
Dzięki takiemu podejściu, zmniejszy się towarzyszący sytuacji diagnozy stres, co ułatwi zaangażowanie się dziecka w proces wywiadu i obserwacji.
Jeśli to możliwe, wspólnie z dzieckiem można przygotować nagrania w różnych sytuacjach.
Udział i rola rodzica
Zaangażowanie rodziców w proces diagnostyczny jest kluczowe, ponieważ są głównymi obserwatorami codziennej komunikacji i artykulacji, dzięki czemu mają kluczowe informacje, które są niezbędne do postawienia trafnej diagnozy.
Idealnie, jeśli na pierwszą konsultację dziecko może przyjść z dwójką opiekunów, bo część wywiadu najlepiej przeprowadzić tylko z osobą dorosłą, aby nie omawiać problemów dziecka, przy dziecku, które słucha.
W przypadku dzieci bardzo małych z kolei chodzi o komfort rozmowy i spokój rodzica. Wiemy, że niektóre maluchy dość szybko się irytują i wymagają pełnej uwagi opiekuna, co jest w pełni zrozumiałe i przystosowawcze, ale może utrudniać swobodną rozmowę.
Jeśli z różnych powodów nie jest to możliwe, znajdziemy optymalne rozwiązanie i dostosujemy przebieg rozmowy do obecności dziecka.
Bardzo docenimy zgłaszanie obaw i wątpliwości – rodzice mają świetną intuicję i przekazywanie zespołowi diagnostycznemu swoich obaw, może prowadzić do poznania lepiej kontekstu i sytuacji dziecka.
Współpraca z zespołem czyli aktywne uczestnictwo – najlepiej obojga opiekunów – w spotkaniach ze specjalistą, pomaga przygotować jak najbardziej rzetelną diagnozę.
Rozmawiając z naszymi specjalistami, warto zadawać dużo pytań i upewniać się, że wszystko, co mówi specjalista, jest zrozumiałe.
Co otrzymamy po zakończeniu diagnozy rozwoju mowy?
Po diagnozie specjalista przekazuje:
- podsumowanie wywiadu;
- rekomendacje dotyczące dalszych kroków, zalecenia do konsultacji z innymi specjalistami oraz rekomendacje przeprowadzenia badań;
- rekomendacje do podjęcia terapii i jej proponowany zakres.
Dalsze kroki po diagnozie?
W zależności od wyników diagnozy, możemy zarekomendować podjęcie i ćwiczeń w domu, lub zaproponować przeprowadzenie terapii neurologopedycznej, obejmującej spotkania ze specjalistą.
Może pojawić się również wskazanie do konsultacji z psychologiem, laryngologiem lub badania słuchu.
Gdzie odbywa się diagnoza?
Spotkania i obserwacja dziecka odbywają się w Centrum Fiklon, na ulicy Wielickiej 20, Kraków.
W przypadku braku możliwości spotkania osobistego, możliwe jest przeprowadzenie wywiadu wstępnego oraz podsumowania z omówieniem wyników w postaci rozmowy zdalnej.
Umów się na konsultację
Przyjmujemy już zgłoszenia na diagnozy i terapie.
Kalendarz specjalistów dostępny będzie od czerwca.
Skorzystaj z formularza jeśli chcesz zgłosić zainteresowanie wizytą.
Powiadomimy Cię w pierwszej kolejności o uruchomieniu rejestracji.
