Diagnoza rozwoju mowy z logopedą
Diagnoza rozwoju mowy polega na wszechstronnej ocenie umiejętności językowych i komunikacyjnych dziecka, obejmującej ocenę artykulacji, narządu mowy, słuchu fonemantycznego oraz rozwoju słownika i sposobu budowania wypowiedzi.
Wskazania do diagnozy - kiedy ją wykonać?
Opanowanie mowy jest niezwykle trudnym procesem i wymaga nie tylko rozwiniętych funkcji intelektualnych, ale również sprawnego aparatu mowy oraz mięśni ust i języka.
Na różnych etapach rozwoju mogą pojawić się bardziej lub mniej uciążliwe przejściowe trudności w tym obszarze. W niektórych przypadkach, szczególnie, gdy problemy trwają przez co najmniej kilka tygodni, warto jednak skonsultować się z neurologopedą.
Diagnoza rozwoju mowy, przeprowadzana przez neurologopedę dziecięcego, koncentruje się na rozwoju funkcji językowych.
W szczególności, wskazaniem do przeprowadzenia takiej diagnozy są poniższe sytuacje:
- Opóźniony rozwój mowy w stosunku do wieku dziecka, np. brak lub ograniczone rozumienie mowy, uboga wymowa, niewielki zasób słownictwa
- Nieprawidłowości w artykulacji dźwięków mowy, np. seplenienie, reranie, inne wady wymowy
- Zaburzenia płynności mowy, np. jąkanie
- Trudności w budowaniu wypowiedzi i posługiwaniu się regułami gramatycznymi
- Problemy z komunikacją językową, np. nieumiejętność formułowania wypowiedzi, uboga konwersacja
- Zaburzenia rozwoju mowy o podłożu neurologicznym, np. afazja dziecięca
- Nieprawidłowości w budowie i funkcjonowaniu narządów artykulacyjnych
- Wyniki niezadowalające w badaniach przesiewowych mowy przeprowadzanych w przedszkolach i szkołach
- Sygnały od rodziców lub opiekunów dotyczące niepokojących objawów w rozwoju mowy dziecka
Celem diagnozy logopedycznej jest ocena poziomu rozwoju mowy, określenie rodzaju i przyczyn zaburzeń oraz opracowanie zaleceń terapeutycznych
Diagnoza logopedyczna pozwala na wczesne wykrycie i leczenie zaburzeń, co może zapobiec dalszym komplikacjom i ułatwić skuteczną terapię mowy.
Jak przebiega i ile trwa diagnoza rozwoju mowy?
oraz inne informacje praktyczne
Diagnoza składa się z 3 spotkań
1.
Wywiad z rodzicami / opiekunami
Pierwsze z nich to konsultacja przeprowadzana przez logopedę z rodzicami. W trakcie tej rozmowy zbierzemy informacje o mowie dziecka i przebiegu dotychczasowego rozwoju.
Uwaga! Jeśli konsultacja z naszym neurologopedą, odbyła się już wcześniej, nie później niż przed trzema miesiącami, spotkanie wstępne i powtórny wywiad nie będą potrzebne, bo mamy już wszystkie kluczowe informacje.
2.
Obserwacja i badanie dziecka
W trakcie tego spotkania będziemy obserwować dziecko podczas naturalnej zabawy lub prostych zadań, by ocenić naturalne zachowania komunikacyjne i społeczne. Może to obejmować zadawanie pytań lub prośby o wykonanie określonych czynności, które pozwalają na ocenę umiejętności mówienia i rozumienia.
W zależności od wieku i możliwości dziecka, logopeda może przeprowadzić testy oceniające zdolności językowe, fonetyczne i fonologiczne. Testy te pomagają zidentyfikować konkretne obszary, które mogą wymagać interwencji.
Specjalistka będzie oceniać między innymi poniższe obszary komunikacji i mowy:
Artykulacja i fonetyka: Logopeda sprawdza, jak dziecko wymawia dźwięki i słowa, identyfikując ewentualne błędy artykulacyjne lub trudności fonetyczne, które mogą wpływać na zrozumiałość mowy.
Rozumienie języka: Ocena zdolności dziecka do rozumienia mowy i instrukcji, co jest kluczowe dla funkcjonowania komunikacyjnego. Testy te mogą obejmować zrozumienie poleceń, pytań oraz zdolność do przetwarzania i interpretacji informacji słownych.
Produkcja językowa: Logopeda bada, w jaki sposób dziecko używa słów i konstruuje zdania, oceniając jego słownictwo, struktury gramatyczne oraz płynność wypowiedzi.
Świadomość fonologiczna: Ocena zdolności dziecka do manipulowania dźwiękami w słowach, co jest fundamentalne w nauce czytania i pisania. Testy te mogą obejmować segmentację słów, rymowanie oraz identyfikację początkowych i końcowych dźwięków w słowach.
Płynność mowy: W przypadku dzieci z zaburzeniami płynności, takimi jak jąkanie, logopeda ocenia charakter i częstość występowania zacięć, blokad czy powtórzeń, które mogą wpływać na płynność mowy.
Głos i rezonans: Ocenie podlegają również cechy głosu dziecka, takie jak ton, siła i jakość dźwięku, a także obecność ewentualnych zaburzeń, które mogą wpływać na sposób, w jaki dźwięk jest produkowany.
Funkcje oralno-motoryczne: Logopeda bada również sprawność ruchową narządów mowy, w tym mięśni ust, języka i gardła, które są odpowiedzialne za prawidłową artykulację i inne funkcje mowy.
3.
Przedstawienie i omówienie diagnozy oraz rekomendacji
Po kilku dniach spotkamy się z opiekunami ponownie (już bez dziecka) i przedstawimy wyniki diagnozy, nasze obserwacje dotyczące rozwoju oraz prawidłowości jego mowy oraz stanu aparatu artykulacyjnego.
Wyjaśnimy dlaczego i co może dziać się w obszarze rozwoju mowy oraz przedstawimy nasze rekomendacje dotyczące kolejnych kroków oraz podjęcia – jeśli to będzie konieczne – terapii mowy.
Jak się przygotować i co zabrać?
Żeby diagnoza przebiegła sprawnie i była jak najbardziej rzetelna, warto się trochę przygotować.
Bardzo pomocne w rozmowie będzie przyniesienie na rozmowę:
- krótkiego filmiku nagranego w trakcie zachowania, które niepokoi,
- nagranych próbek mowy dziecka,
- książeczki zdrowia i wyników na siatkach centylowych,
- wyników badań i diagnoz, jeśli były realizowane,
- opinii z placówki, do której chodzi dziecko,
- spisanych pytań i wątpliwości.
Jak przygotować dziecko?
Przygotowanie dziecka do diagnozy rozwoju mowy wymaga od rodzica delikatnego podejścia - rozmowa, a przede wszystkim badanie twarzy i ust przez obcą osobę, może być stresująca.
Warto przygotować dziecko na to, co może się wydarzyć podczas wizyty, w tym na rozmowy o twarzy i ustach. Pomocne jest wyjaśnienie, że ta rozmowa ma pomóc dziecku lepiej mówić.
Warto zachęcać do wyrażania uczuć i odpowiadać dziecku cierpliwie na jego pytania. To naturalne, że obawy i ciekawość się pojawiają.
Jeśli to możliwe, wspólnie z dzieckiem można przygotować nagrania w różnych sytuacjach - mówienia, śpiewania ale też jedzenia czy picia. To dobra okazja do rozmowy o tym, jak ważne dla mówienia są usta i język.
Dzięki takiemu podejściu, zmniejszy się towarzyszący sytuacji diagnozy stres, co ułatwi zaangażowanie się dziecka w proces wywiadu i obserwacji.
Udział i rola rodzica
Zaangażowanie rodziców w proces diagnostyczny jest kluczowe, ponieważ są głównymi obserwatorami codziennej komunikacji i artykulacji, dzięki czemu mają kluczowe informacje, które są niezbędne do postawienia trafnej diagnozy.
Idealnie, jeśli na pierwszą konsultację dziecko może przyjść z dwójką opiekunów, bo część wywiadu najlepiej przeprowadzić tylko z osobą dorosłą, aby nie omawiać problemów dziecka, przy dziecku, które słucha.
W przypadku dzieci bardzo małych z kolei chodzi o komfort rozmowy i spokój rodzica. Wiemy, że niektóre maluchy dość szybko się irytują i wymagają pełnej uwagi opiekuna, co jest w pełni zrozumiałe i przystosowawcze, ale może utrudniać swobodną rozmowę.
Jeśli z różnych powodów nie jest to możliwe, znajdziemy optymalne rozwiązanie i dostosujemy przebieg rozmowy do obecności dziecka.
Bardzo docenimy zgłaszanie obaw i wątpliwości – rodzice mają świetną intuicję i przekazywanie zespołowi diagnostycznemu swoich obaw, może prowadzić do poznania lepiej kontekstu i sytuacji dziecka.
Współpraca z zespołem czyli aktywne uczestnictwo – najlepiej obojga opiekunów – w spotkaniach ze specjalistą, pomaga przygotować jak najbardziej rzetelną diagnozę.
Rozmawiając z naszymi specjalistami, warto zadawać dużo pytań i upewniać się, że wszystko, co mówi specjalista, jest zrozumiałe.
Co otrzymamy po zakończeniu diagnozy rozwoju mowy?
Po diagnozie specjalista przekazuje:
- podsumowanie wywiadu
- rekomendacje dotyczące dalszych kroków, zalecenia do konsultacji z innymi specjalistami oraz rekomendacje przeprowadzenia badań
- rekomendacje do podjęcia terapii i jej proponowany zakres
Dalsze kroki po diagnozie?
W zależności od wyników diagnozy, możemy zarekomendować podjęcie i ćwiczeń w domu, lub zaproponować przeprowadzenie terapii neurologopedycznej, obejmującej spotkania ze specjalistą.
Może pojawić się również wskazanie do zabiegu podcięcia wędzidełka wraz z przygotowaniem do niego przez neurologopedę.
Gdzie odbywa się diagnoza?
Spotkania i obserwacja dziecka odbywają się w Centrum Fiklon, na ulicy Wielickiej 20, Kraków.
W przypadku braku możliwości spotkania osobistego, możliwe jest przeprowadzenie wywiadu wstępnego oraz podsumowania z omówieniem wyników w postaci rozmowy zdalnej.
Umów się na konsultację
Przyjmujemy już zgłoszenia na diagnozy i terapie.
Kalendarz specjalistów dostępny będzie od czerwca.
Skorzystaj z formularza jeśli chcesz zgłosić zainteresowanie wizytą.
Powiadomimy Cię w pierwszej kolejności o uruchomieniu rejestracji.
